6 ECTS credits
150 u studietijd

Aanbieding 1 met studiegidsnummer 1004895ANR voor alle studenten in het 1e semester met een inleidend bachelor niveau.

Semester
1e semester
Inschrijving onder examencontract
Niet mogelijk
Beoordelingsvoet
Beoordeling (0 tot 20)
2e zittijd mogelijk
Ja
Inschrijvingsvereisten
Studenten bachelor Bio-ingenieurswetenschappen en bachelor Chemie hebben ‘Chemie: bouw van de materie en chemische reacties I', 'Chemie: bouw van de materie en chemische reacties II' en 'Fysica: trillingen, golven en thermodynamica' gevolgd, alvorens ‘Thermodynamica’ op te nemen. Studenten uit de bachelor Ingenieurswetenschappen hebben ‘Chemie: bouw van de materie en chemische reacties I’ en 'Mechanica' gevolgd alvorens ‘ Thermodynamica’ op te nemen.
Onderwijstaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit Wetenschappen en Bio-ingenieurswetensch.
Verantwoordelijke vakgroep
Chemie
Onderwijsteam
Joeri Denayer (titularis)
Benjamin Claessens
Onderdelen en contacturen
26 contacturen Hoorcollege
39 contacturen Werkvormen en Praktische Oef.
Inhoud

In dit studiedeel wordt vertrekkende van ervaringsfeiten, zoals het feit dat energie niet gecreëerd noch vernietigd kan worden en feiten die te maken hebben met het spontane verloop van zekere gebeurtenissen (chemische reacties, transport van warmte van warm naar koud. ...) een methodologie ontwikkeld die toelaat algemeen geldende verbanden tussen de macroscopische evenwichtseigenschappen van de materie af te leiden en richtingen van spontane veranderingen te kunnen voorspellen.  Deze methodologie wordt vervolgens toegepast op eigenschappen van gassen, oplossingen en op chemische en fysische omzettingen.



Volgende aspecten komen aan bod:

- De vier hoofdwetten van de thermodynamica.  

- De fundamentele vergelijkingen en de thermodynamische potentialen.

- Algemene criteria voor evenwichtsvoorwaarden en spontane verandering.

- Thermochemie.

- Eigenschappen van gassen en vloeistoffen.

- Chemische en Fysische omzettingen (faseovergangen, chemische reacties).

 

Deze theoretische aspecten worden uitgediept in de oefeningensessies. 

 
 
Studiemateriaal
Cursustekst (Vereist) : Thermodynamica, Finsy, VUB, 2220170000954, 2015
Handboek (Aanbevolen) : Physical chemistry, P.A. Atkins, 11de, Oxford University Press, 9780198769866, 2017
Bijkomende info

Eigen cursusnota's (Thermodynamica - R. Finsy & J. Denayer) (beschikbaar in VUB shop)

Thermodynamica - R. Finsy & J. Denayer - VUB

Slides zijn beschikbaar op het leerplatform.




Aanvullend studiemateriaal (beschikbaar in centrale bibliotheek en webshop VUB):
- P.A. Atkins, Physical chemistry, Oxford University Press, 2014

 
 
Leerresultaten

Algemene competenties

- De hoofdwetten van de thermodynamica kennen en begrijpen.

- Concepten zoals temperatuur, arbeid, warmte, energie en entropie begrijpen en kunnen uitleggen.

- Aan de hand van elementaire thermodynamische concepten formules afleiden om thermodynamische fenomenen te verklaren.

- Diverse criteria van evenwichtsvoorwaarden en voor het voorspellen van richtingen van spontane veranderingen kennen en begrijpen.

- Deze criteria toepassen voor het begrijpen en voorspellen van het gedrag van thermodynamische systemen (gassen, oplossingen, fase-evenwichten, chemische reacties,…).

- Deze criteria aanwenden in vraagstukken van chemische en fysische omzettingen.

- Deze kennis aanwenden bij het oplossen van eenvoudige problemen waarbij zowel conceptuele als rekentechnische vaardigheden aan bod komen.


 
 
 

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Schriftelijk bepaalt 50% van het eindcijfer

Examen Andere bepaalt 50% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Schriftelijk dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Oefeningen examen met een wegingsfactor 1 en aldus 50% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: Het mondelinge (verplichte) examen start met een afleiding (schriftelijk voorbereid) van 1 à 2 van de verbanden uiteengezet in het HOC. Er wordt nagegaan in hoeverre de student de afleidingen begrijpt, in staat is de juiste notaties te gebruiken, het beschouwde systeem kan weergeven en de gemaakte veronderstellingen begrijpt. Daarnaast wordt een aantal detailvragen gesteld, over verschillende onderdelen van de cursus.
    In het mondeling gedeelte wordt vooral gepeild naar fysisch inzicht.

Binnen de categorie Examen Andere dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Theorie examen met een wegingsfactor 1 en aldus 50% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: Schriftelijk examen met 'open boek' (3 uur). Het schriftelijk deel bestaat uit het oplossen van een vijftal vraagstukjes vergelijkbaar met de modelvraagstukken opgelost tijdens de WPO.
    In het schriftelijk gedeelte wordt gepeild naar fysisch inzicht, probleemoplossend vermogen en rekenvaardigheden.

Aanvullende info mbt evaluatie

- Oefeningenexamen met 'open boek' (3 à 4 uur) gevolgd door een theoretisch deel met 'gesloten boek'. Het oefeningenexamen bestaat uit het oplossen van een vijftal vraagstukjes vergelijkbaar met de modelvraagstukken opgelost tijdens de WPO.

- Het theorie (verplichte) examen omvat een afleiding van 1 à 2 van de verbanden uiteengezet in het HOC. Er wordt nagegaan in hoeverre de student de afleidingen kan maken en ze begrijpt, in staat is de juiste notaties te gebruiken, het beschouwde systeem kan weergeven en de gemaakte veronderstellingen begrijpt. Daarnaast wordt een aantal detailvragen gesteld, over verschillende onderdelen van de cursus.

In het oefeningenexamen wordt gepeild naar fysisch inzicht, probleemoplossend vermogen en rekenvaardigheden. In het theoretisch gedeelte wordt vooral gepeild naar kennis en fysisch inzicht. Het gewicht van oefeningen en theorie is gelijk.

- Om te kunnen slagen voor 'Thermodynamica' dient op beide onderdelen van het examen minimaal 30 % gehaald te worden.

- Deelcijfers worden, indien de student minstens de helft van de punten behaalt (voor dit onderdeel), overgedragen naar de tweede zittijd. Afstand doen van deelcijfers is niet mogelijk.

 
 
 
 
Toegestane onvoldoende
Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Bachelor in de fysica en de sterrenkunde: Standaard traject
Bachelor in de chemie: Standaard traject
Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen: Standaard traject
Educatieve master in de wetenschappen en technologie: biologie (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de wetenschappen en technologie: geografie (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de wetenschappen en technologie: fysica (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de wetenschappen en technologie: wiskunde (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de wetenschappen en technologie: ingenieurswetenschappen (120 ECTS, Etterbeek)