5 ECTS credits
150 u studietijd

Aanbieding 1 met studiegidsnummer 1007199BNR voor alle studenten in het 1e en 2e semester met een verdiepend bachelor niveau.

Semester
1e en 2e semester
Inschrijving onder examencontract
Niet mogelijk
Beoordelingsvoet
Beoordeling (0 tot 20)
2e zittijd mogelijk
Ja
Inschrijvingsvereisten
Omwille van specifieke risico’s en veiligheidsredenen, moet je geslaagd zijn voor ‘Klinische vaardigheden en stages II’, alvorens dit opleidingsonderdeel te kunnen opnemen.
Onderwijstaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit Geneeskunde en Farmacie
Verantwoordelijke vakgroep
Ondersteunende klinische wetenschappen
Onderwijsteam
Ingrid Wybo
Ives Hubloue (titularis)
Steven Provyn
Katia Van Vaerenbergh
Koen Pardon
Sofie Pauwels
Maurizio Tosi
Dieter Zeeuws
Laurence Balencourt
Ann Roex
Lieve Goeman
Annelies Wiesner
Carol Clinckaert
Simon Scheyltjens
Cindy Pouilliart
Onderdelen en contacturen
50 contacturen Werkcolleges, practica en oefeningen
17 contacturen Zelfstudie en externe werkvormen
Inhoud

Klinische vaardigheden en stages III bestaat uit vijf grote onderdelen: 

  1. Vaardigheidsonderwijs  
  2. Communicatie 
  3. Stages 
  4. Medisch Frans 
  5. Interprofessioneel onderwijs (IPO)

1. Vaardigheidsonderwijs 
Het vaardigheidsonderwijs is opgebouwd uit 3 leerlijnen waarbinnen verschillende vaardigheden worden aangeleerd. In Klinische vaardigheden en stages III komen de volgende leerlijnen aan bod:

  • Medische en verpleegkundig technische skills 
  • Anamnese en fysiek onderzoek 
  • Infectiepreventie

Een gedetailleerd overzicht van de gedoceerde topics is beschikbaar op Canvas.

2. Communicatie 
De student oefent verder op de fase van intake en anamnese van het consultmodel van Silverman. De student leert vaardigheden aan om meer complexe communicatietaken te volbrengen (zoals shared decision-making, het motiveren van patiënten en het omgaan met een psychiatrische patiënt.)

3. Stages 
De INS-stage = het INS project EHB_VUB 
• Verplichte deelname aan introductieles online
• Na de intro worden de studenten geneeskunde (GK) in groepen toegewezen van 4 à 5 studenten, waarvan de multidisciplinaire samenstelling bestaat uit 1 of 2 GK, 1 verpleegkundige (VP) en 1 of 2 revalidatiewetenschappen en kinesitherapie (REVAKI) studenten. De samenstelling van deze groepen wordt aselect samengesteld. Per groep dient er een opdracht uit te voeren. 
• Uitwerken van het groepswerk: individuele taak en gezamenlijk groepswerk, inclusief het neerschrijven van reflecties. Dit groepswerk past i.h.k.v. IPO (Interprofessioneel Onderwijs) en CSL (Community Service Learning), een ervaringsgerichte onderwijsvorm waarbij studenten theoretische en praktische kennis opdoen en toepassen tijdens een groepswerk met informatie en interactie met actoren uit het werkveld.
• INS dag: extra dag die voorzien wordt in het lesrooster van de studenten om het werk te maken en de lesgevers te contacteren indien nodig
• Inlevering van het groepswerk en individuele taak tegen vooropgestelde deadline.
Objectieven:
• Kennismaking met diverse organisaties en actoren die actief zijn binnen de (eerstelijns)gezondheidszorg (Brussel en Vlaanderen)
• Introductie in de communicatie met andere beroepsgroepen en gezondheidsorganisaties
• Introductie in de samenwerking van de arts en verpleegkundige onderling en met andere beroepsgroepen binnen de gezondheidszorg, zowel concreet als op het terrein

4. Medisch Frans 
De studenten leren een specifieke anamnese in het Frans uit te voeren en op de juiste manier met hun patiënt te communiceren tijdens het fysiek onderzoek.

5. Interprofessioneel onderwijs 
Tijdens de IPO dag doorlopen studenten de voorbereidende fase voor het opstellen van een interprofessioneel zorgplan, met name het ondervragen van de patiënt vanuit de verschillende zorgperspectieven en het integreren van de bekomen informatie in een medisch verslag. Studenten vanuit verschillende zorgopleidingen zijn betrokken in dit proces en zetten hiermee de eerste stappen in interprofessionele samenwerking.

Studiemateriaal
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Studiemateriaal aangeboden op Canvas, Canvas
Handboek (Vereist) : Ik luister, Voorschriften voor een gezonde arts-patiënt communicatie, Pardon, Koen, Pelckmans, 9789463372787, 2021
Bijkomende info

/

Leerresultaten

Algemene competenties

Na afloop van het vaardigheidsonderwijs, de lessen communicatie, de lessen medisch Frans en de lessen kaderend binnen het IPO kan of heeft de student:

  • De aangeleerde medisch-verpleegkundige skills correct uitvoeren
  • Inzicht verworven in de verschillende factoren van infectiepreventie
  • De aangeleerde delen van fysiek onderzoek en anamnese correct uitvoeren
  • Gepaste communicatievaardigheden gebruiken tijdens een gesprek met de patiënt of andere zorgverlener. Het gaat zowel om basisvaardigheden van patiëntgerichte communicatie volgens het consultatiemodel van Silverman als om vaardigheden die toepasselijk zijn in moeilijkere gesprekssituaties volgens modellen die op wetenschappelijk onderzoek zijn gebaseerd. 
  • Tijdens de arts-patiënt of arts-zorgverlener interactie getuigen van gepaste attitudes. 
  • Een gesprek tussen arts en patiënt (of zorgverlener) op een genuanceerde manier evalueren en rapporteren. 
  • Het eigen leerproces in het verwerven van communicatievaardigheden verwoorden. 
  • Dankzij een open houding tot interprofessionele samenwerking, en een constructieve samenwerkingsattitude, een geïntegreerd profiel opstellen van de patiënt, vertrekkende van de anamnese uit verschillende zorgperspectieven.
  • De aangeleerde delen van anamnese en actief luisteren correct uitvoeren in het Frans

Na de INS ervaring zouden de volgende Learning Outcomes moeten bereikt worden:

• De student bouwt een professionele relatie op met zijn of haar medestudent uit een andere discipline, waarbij een houding van verantwoordelijkheidszin en respectvol handelen getoond wordt.
• De student ontwikkelt een persoonlijke visie op de interprofessionele werking op basis van een constructief kritische ingesteldheid.
• De student is in staat om in dialoog te gaan over zijn persoonlijke visie met de medestudent uit een andere discipline en deze hierdoor te verrijken.
• De student kan zijn visie op de gezondheidszorgberoepen verruimen, op basis van gerichte vraagstellingen en observaties tijdens het bezoek aan de organisatie.
• De student kan deskundig en menswaardig omgaan met gezondheid, ziekte en sterven en is zich bewust hoe deze bepaald worden door sociale determinanten.
• De student zal het beroepsgeheim respecteren.
• De student toont een professionele en respectvolle houding tegenover alle stakeholders van de organisatie.
• De student kan met de verworven kennis over de werking en de doelgroepen van de organisaties, een sociale kaart opstellen voor een specifieke casus in samenwerking met zijn of haar medestudenten uit andere disciplines.

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Mondeling bepaalt 60% van het eindcijfer

Examen Praktijk bepaalt 20% van het eindcijfer

Examen Andere bepaalt 20% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Mondeling dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Gedoceerde topics met een wegingsfactor 60 en aldus 60% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: Dit betreft het ‘examen vaardigheidsonderwijs en communicatie’. Binnen deze categorie worden de gedoceerde topics binnen het vaardigheidsonderwijs en communicatie geëvalueerd onder de vorm van stationsproeven. Het mondeling en praktisch examen vindt plaats in de zittijd van juni.

Binnen de categorie Examen Praktijk dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Beoordeling INS Stage met een wegingsfactor 20 en aldus 20% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: Binnen de categorie 'Examen Praktijk' worden de punten in rekening gebracht van de INS-stage

Binnen de categorie Examen Andere dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Permanente evaluatie met een wegingsfactor 20 en aldus 20% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: Binnen de categorie ‘Examen Andere’ worden de punten van de permanente evaluaties in rekening gebracht.

Aanvullende info mbt evaluatie

1. Evaluatie Klinische vaardigheden en stages III
Het eindpunt voor Klinische vaardigheden en stages III bestaat uit een gewogen gemiddelde van het punt voor permanente evaluatie (20%), stages (20%) en het examen vaardigheidsonderwijs en communicatie (60%). Je moet voor elk van die onderdelen geslaagd zijn (minstens 50% behalen) vooraleer het gewogen gemiddelde gemaakt wordt. Indien je voor één van die onderdelen een onvoldoende haalt, is je eindcijfer voor het vak Klinische vaardigheden en stages III gelijk aan het laagst behaalde cijfer.

  • Permanente evaluatie (20%)
    Voor het onderdeel vaardigheidsonderwijs, Communicatie en medisch Frans is er een aparte permanente evaluatie waarbij er voor elk een punt op 20 gegeven wordt na afloop van alle lessen. Je moet voor elk van die aparte onderdelen geslaagd zijn (minstens 50% behalen) vooraleer het gemiddelde gemaakt wordt. Indien je voor één van die permanente evaluaties een onvoldoende haalt, is je eindcijfer voor de “permanente evaluatie van KVS III” gelijk aan het laagst behaalde cijfer.

Je moet geslaagd zijn op de “permanente evaluatie van KVS III” om te mogen deelnemen aan het examen van Klinische vaardigheden en stages III zowel in de 1ste als 2de zittijd. Wanneer een student niet geslaagd is voor de permanente evaluatie zal dit persoonlijk aan de student gecommuniceerd worden voor aanvang van de examenperiode.
 

  • Permanente evaluatie vaardigheidsonderwijs:

    Er worden elke les 3 punten op 5 gegeven voor voorbereiding, medewerking en professionele attitude. Onder voorbereiding wordt het voorbereiden van de les gescoord, onder medewerking wordt de actieve deelname aan de les gescoord en onder professionele attitude vallen het naleven van de hygiënische maatregelen en het op tijd komen in de lessen. Het niet naleven van de hygiënische maatregelen of het te laat komen in de les leiden tot een minimale puntenaftrek van 2,5 op 5 voor die les. Het eindpunt voor de “permanente evaluatie vaardigheidsonderwijs” wordt berekend door het gemiddelde te nemen van alle scores per les.

Er geldt een verplichte aanwezigheid voor het vak Klinische vaardigheden en stages III en deze aanwezigheden zijn verplicht vanaf het eerste georganiseerde WPO ongeacht het ogenblik van registratie voor het opleidingsonderdeel. Een ongewettigde afwezigheid zal leiden tot een 0/20 voor het eindpunt van de “permanente evaluatie vaardigheidsonderwijs”.

Er mogen maximaal 3 verschillende topics gemist worden mits het een gewettigde afwezigheid betreft om te kunnen slagen voor de permanente evaluatie. Indien er meer topics gemist werden zal dit leiden tot een 0/20 voor het eindpunt van de “permanente evaluatie vaardigheidsonderwijs”.

Elke afwezigheid dient ten laatste de dag zelf gecommuniceerd te worden aan skillslab@vub.be, het faculteitssecretariaat en de betrokken docenten (voor meer informatie over wie verwittigd moet worden, kan je de materialen op Canvas raadplegen). Een geldig afwezigheidsattest dient ons tijdig bezorgd te worden (zie OER voor de termijn). Indien deze regels niet gerespecteerd worden, zal de afwezigheid als ongewettigd beschouwd worden.
 

  • Permanente evaluatie communicatie:

    De permanente evaluatie wordt over alle werkzittingen heen beoordeeld op basis van het volgende:
    1. Tijdig indienen van taken
    2. Voorbereidingen op de werkzittingen
    3. Attitude tijdens de lessen: het respectvol omgaan met anderen/de taken/zichzelf
    Het behalen van een onvoldoende in één of meerdere van deze drie punten, leidt tot een onvoldoende eindpunt permanente evaluatie communicatie: het laagst behaalde punt is in dat geval het eindpunt permanente evaluatie communicatie.

Er geldt een verplichte aanwezigheid voor het vak Klinische vaardigheden en stages III en deze aanwezigheden zijn verplicht vanaf het eerste georganiseerde WPO ongeacht het ogenblik van registratie voor het opleidingsonderdeel. Een ongewettigde afwezigheid zal leiden tot een 0/20 voor het eindpunt van de “permanente evaluatie communicatie”.

Er mogen maximaal 3 verschillende werkzittingen gemist worden mits het een gewettigde afwezigheid betreft om te kunnen slagen voor de permanente evaluatie. Indien er meer werkzittingen gemist werden zal dit leiden tot een 0/20 voor het eindpunt van de “permanente evaluatie communicatie”.

Elke afwezigheid dient ten laatste de dag zelf gecommuniceerd te worden aan skillslab@vub.be, het faculteitssecretariaat en de betrokken docenten (voor meer informatie over wie verwittigd moet worden, kan je de materialen op Canvas raadplegen). Een geldig afwezigheidsattest dient ons tijdig bezorgd te worden (zie OER voor de termijn). Indien deze regels niet gerespecteerd worden, zal de afwezigheid als ongewettigd beschouwd worden.
 

  • Permanente evaluatie Medisch Frans:
    Er worden elke les 3 punten op 5 gegeven voor voorbereiding, medewerking en professionele attitude. Onder voorbereiding wordt het voorbereiden van de les gescoord, onder medewerking wordt de actieve deelname aan de les gescoord en onder professionele attitude vallen het naleven van de hygiënische maatregelen en het op tijd komen in de lessen. Het niet naleven van de hygiënische maatregelen of het te laat komen in de les leiden tot een minimale puntenaftrek van 2,5 op 5 voor die les. Het eindpunt voor de “permanente evaluatie medisch Frans” wordt berekend door het gemiddelde te nemen van alle scores per les.

Er geldt een verplichte aanwezigheid voor het vak Klinische vaardigheden en stages III en deze aanwezigheden zijn verplicht vanaf het eerste georganiseerde WPO ongeacht het ogenblik van registratie voor het opleidingsonderdeel. Een ongewettigde afwezigheid zal leiden tot een 0/20 voor het eindpunt van de “permanente evaluatie medisch Frans”.

Wanneer de les medisch Frans gemist wordt in het kader van een gewettigde afwezigheid, zal er een vervangtaak opgelegd worden.

Elke afwezigheid dient ten laatste de dag zelf gecommuniceerd te worden aan skillslab@vub.be, het faculteitssecretariaat en de betrokken docenten (voor meer informatie over wie verwittigd moet worden, kan je de materialen op Canvas raadplegen). Een geldig afwezigheidsattest dient ons tijdig bezorgd te worden (zie OER voor de termijn). Indien deze regels niet gerespecteerd worden, zal de afwezigheid als ongewettigd beschouwd worden.

  • Examen vaardigheidsonderwijs en communicatie (60%) 
    Het examen van Klinische vaardigheden en stages III bestaat uit verschillende stationsproeven. Bij deelname aan het examen ben je verplicht om alle stations af te leggen (zowel alle stations rond vaardigheden en communicatie). De student dient zich 15 min voor het aanvangsuur aan te melden bij de skillslabmedewerker (het individueel uur wordt gecommuniceerd op Canvas voor aanvang van de examenperiode) door het overhandigen van de studentenkaart. Het niet naleven van de hygiënische maatregelen bij aanmelding zal leiden tot een puntenaftrek op het “eindpunt examen”. Wanneer de student zich geen 15 minuten voor het aanvangsuur aanmeldt maar wel nog voor het aanvangsuur aanwezig is, zal dit leiden tot een puntenaftrek op het “eindpunt examen”. Wanneer de student zich aanmeldt na het aanvangsuur van het examen, zal hij/zij niet meer mogen deelnemen aan het examen.

Voor de vaardigheden moet je voor elk station individueel geslaagd zijn (minstens 50% behalen) vooraleer het gemiddelde gemaakt wordt als eindcijfer voor het examen. Indien je voor één van de stations een onvoldoende haalt, is je eindcijfer voor het examen gelijk aan het laagst behaalde cijfer. Elk station afzonderlijk kan eigen voorwaarden hebben om te slagen. Deze voorwaarden zullen voor de aanvang van de examenperiode bekend gemaakt worden via Canvas.

Het examen Communicatie bestaat uit 3 onderdelen: 1. Één of meerdere stations op het examen , 2. Video analyse en 3. Reflectieverslag. Wanneer je niet geslaagd was voor één of meerdere onderdelen van het examen, is je eindcijfer “examen communicatie” gelijk aan het laagst behaalde cijfer. Als er meerdere communicatie examenstations zijn, moet je geslaagd zijn voor elk station (minstens 50% behalen). Indien je niet geslaagd bent op 1 of beide stations, is je cijfer ‘station’ gelijk aan de laagst behaalde score op de stations. Je kan een gedetailleerde beschrijving van de berekening van het punt vinden in de leidraad van communicatie die op Canvas te consulteren zal zijn.

Het “eindpunt examen” wordt berekend door het gemiddelde te nemen van het “eindpunt examen vaardigheden” en het “eindpunt examen communicatie” op voorwaarde dat je voor beide geslaagd was (minstens 50% behalen). Indien je niet geslaagd was voor 1 van beide wordt je “eindpunt examen” gelijk aan het laagst behaalde cijfer.

  • Stages (20%)
    Na afloop van de INS-stage wordt er een punt op 20 gegeven op basis van de gelopen stage en het portfolio.
    - Op basis van het ingestuurde groepswerk en individuele taak wordt er een globaal punt op 20 gegeven. Indien de individuele taak minder scoort dan 10/20 dan wordt er een tweede zittijd aangeboden.
    - Door de medestudenten van de groep wordt een buddycheck factor aan het punt toegedeeld.
    - Het laattijdig indienen van de taken zal leiden tot de volgende puntenaftrek: -1 punt per dag te laat ingediend. Wanneer de taken meer dan 4 dagen te laat worden ingediend, dan is je punt voor de INS-stage gelijk aan 0/20.


2. Tweede zittijd
De onderdelen ‘permanente evaluatie’ en ‘stage’ kunnen niet worden hernomen in tweede zittijd.
Deelcijfers voor de stations binnen het examen vaardigheidsonderwijs en communicatie kunnen overgedragen worden naar de tweede zittijd bij een resultaat van minstens 50% én mits het akkoord van de titularis.
De student die in de eerste zittijd geen credit behaald heeft voor het volledige opleidingsonderdeel en één of meerdere geslaagde examenonderdelen toch wenst te hernemen (m.u.v. permanente evaluatie en stage), stuurt een e-mail naar skillslab@vub.be uiterlijk 2 weken na de bekendmaking van de officiële punten. Eenmaal de student via mail gemeld heeft dat hij wil afzien van zijn deelcijfer(s), verliest hij deze onherroepelijk.

3. Deelcijfers bij het niet behalen van de credit in 2de zittijd
De deelcijfers voor de stages kunnen op expliciete vraag van de student (skillslab@vub.be) én mits akkoord van de titularis overgedragen worden naar een volgend academiejaar en dit dient ten laatste voor de start van het nieuwe academiejaar aangevraagd te worden.

Wanneer de student geslaagd is voor de permanente evaluatie van het vaardigheidsonderwijs (resultaat van minstens 50%) én geslaagd is voor alle stations van het vaardigheidsonderwijs op het examen (resultaat van minstens 50% voor elke individueel station), kunnen deze deelcijfers op expliciete vraag van de student (skillslab@vub.be) én mits akkoord van de titularis overgedragen worden naar een volgend academiejaar. Dit dient ten laatste voor de start van het nieuwe academiejaar aangevraagd te worden.

Wanneer de student geslaagd is voor de permanente evaluatie van Communicatie (resultaat van minstens 50%) én geslaagd is het examen van Communicatie (resultaat van minstens 50% voor elke individueel station), kunnen deze deelcijfers op expliciete vraag van de student (skillslab@vub.be) én mits akkoord van de titularis overgedragen worden naar een volgend academiejaar. Dit dient ten laatste voor de start van het nieuwe academiejaar aangevraagd te worden.

Wanneer de student geslaagd is voor de permanente evaluatie van medisch Frans (resultaat van minstens 50%), kan dit deelcijfer op expliciete vraag van de student (skillslab@vub.be) én mits akkoord van de titularis overgedragen worden naar een volgend academiejaar. Dit dient ten laatste voor de start van het nieuwe academiejaar aangevraagd te worden.

4. Bespreking van het examen
Om het examen van Klinische vaardigheden en stages III te bespreken, kunnen studenten zich na de officiële bekendmaking van de examenresultaten inschrijven voor een persoonlijke afspraak. De student moet duidelijk vermelden welke onderdelen hij/zij wenst te bespreken. Er wordt een individueel tijdstip afgesproken waarop het examen met de student besproken kan worden

Toegestane onvoldoende
Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Bachelor in de geneeskunde: Standaard traject (6 jaar)