6 ECTS credits
155 u studietijd

Aanbieding 1 met studiegidsnummer 1010115ANR voor alle studenten in het 1e semester met een inleidend bachelor niveau.

Semester
1e semester
Inschrijving onder examencontract
Niet mogelijk
Beoordelingsvoet
Beoordeling (0 tot 20)
2e zittijd mogelijk
Ja
Onderwijstaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit Wetenschappen en Bio-ingenieurswetensch.
Verantwoordelijke vakgroep
Biologie
Onderwijsteam
Tom Van der Stocken (titularis)
Onderdelen en contacturen
13 contacturen Hoorcollege
52 contacturen Werkcolleges, practica en oefeningen
13 contacturen Zelfstudie en externe werkvormen
Inhoud

HOORCOLLEGES (HOC)

Tijdens de HOC worden de bouwstenen, de biota, de omstandigheden en hulpbronnen, de trofische niveaus, de gilden, de samenlevingsrelaties enz. grondig besproken, theoretisch én met praktische, herkenbare voorbeelden. Verschillende hoofdstukken omvatten:

  • Onderwerp van de ecologie en historische situering: o.a. definitie ecologie, ecologische hiërarchie, habitat en biotoop, biotische en abiotische factoren, weer en klimaat, tijd en successie, onderverdeling van de ecologie, type processen (deterministisch, stochastisch, random), inductief-deductief, evenwicht.
  • Omstandigheden en hulpbronnen: o.a. tolerantie, ecologische niche (fundamentele en gerealiseerde), ecologische niche modellen, temperatuur (homeotherm, poikilotherm, endotherm, ectotherm), pH, saliniteit, zonnestraling (systematische en niet-systematische variatie).
  • Populatie-ecologie: o.a. populatiegrootte, verspreiding, migratie, populatiedynamiek.
  • Interacties tussen populaties: o.a. competitie, predatie, parasitisme, commensalisme, mutualisme, competitieve uitsluiting, niche differentiatie, planktonparadox, Lota-Volterra model.
  • Gemeenschaps- en ecosysteemecologie: o.a. primaire en secundaire productie, trofisch niveau, trofische keten, voedselweb, sluitsteensoort, trofische cascade, biomassa, Eltoniaanse piramide, energiestromen, draagkracht, alternatieve stabiele toestanden.

 

EXCURSIE

Het OO omvat een meerdaagse excursie (bijvoorbeeld naar het Noord-Franse departement Pas-de-Calais, ‘site des 2 caps’, infralittoraal tot duinecosysteem) waarin belangrijke aspecten uit de ecologie worden toegelicht, en studenten kennis maken en ervaring opdoen met het verrichten van terreinwerk. 

 

PRACTICA (WPO)

De practica zijn afgestemd op de excursie. Enerzijds is het een voorbereiding op de excursie. Proeven voor de excursie worden voorbereid, een voorbereidende soortenkennis wordt aangeleerd, en materiaal afkomstig van het excursiegebied wordt geobserveerd, en op taxonomisch, biogeografisch en trofisch vlak geïdentificeerd. Na de excursie worden de waarnemingen, metingen en analyses uitgewerkt in groepsverslagen met informatie die tijdens de practica wordt aangereikt. Tijdens de practica wordt ook de regio van de excursie geografisch, historisch en ecologisch geschetst. Tijdens het practica wordt ook de nodige terminologie toegelicht met aandacht voor (1) de wetenschappelijke aanpak, (2) wetenschappelijk schrijven, maar ook (3) ecologische definities. Doorheen de practica worden er enkele wetenschappelijke teksten aangebracht, gaande van Nederlandstalige, populariserende artikels tot Engelstalige, wetenschappelijke literatuur.

Studiemateriaal
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Powerpointslides en ondersteunende artikels (beschikbaar op CANVAS), Canvas
Handboek (Aanbevolen) : Ecology: From Individuals to Ecosystems, From individuals to ecosystems, Begon M. & Townsend C. R., 5th edition, John Wiley & Sons Ltd, 2021
Bijkomende info

Voor de excursie wordt een financiële bijdrage gevraagd (ongeveer 200 € in 2018*).

*Dit is een richtbedrag; deze gevraagde bijdrage kan variëren van jaar tot jaar in functie van de marktprijzen.

 

Studiemateriaal

  • Digitaal cursusmateriaal (vereist): Powerpointslides en ondersteunende artikels (beschikbaar op Canvas)
  • Handboek (aanbevolen): Ecology: From Individuals to Ecosystems, 5th Edition, Begon, M. & Townsend, C. R., 2021.
Leerresultaten

Algemene competenties

Eindcompetenties
Dit OO draagt expliciet bij tot volgende competenties van de Biologie-opleiding:

Algemeen

  • Zelf ontwikkelen van eigen leerproces (I)
  • Samenwerken (II)
  • Kritisch analyseren (IV)
  • Presenteren (V)

Vakspecifiek

  • Formuleren van vraagstellingen (VI)

De student die dit opleidingsonderdeel succesvol afsluit kan een ecosysteem in zijn onderdelen opsplitsen, die onderdelen juist benoemen en de samenhang tussen de onderdelen onderzoeken. De student kan deze gegevens goed presenteren. Doelstelling van de cursus is een analyse, een opsplitsing, een categorisatie van het ecosysteem, (a) volgens een trofische en functionele analyse, (b) volgens een ruimtelijke analyse (schaal, grenzen, en ecotones), en (c) volgens een taxonomische karakterisatie (dit laatste is hier van ondergeschikt belang en slechts een hulpmiddel voor bronnenonderzoek over betreffende soorten). Deze Ba1-cursus heeft tot doel een ecosysteem of een deel daarvan beschrijfbaar en meetbaar te maken, door het aflijnen en benoemen van onderdelen.

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Mondeling bepaalt 50% van het eindcijfer

WPO Praktijkopdracht bepaalt 50% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Mondeling dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Mondeling examen met een wegingsfactor 1 en aldus 50% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding.

Binnen de categorie WPO Praktijkopdracht dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Excursie en verslag met een wegingsfactor 1 en aldus 50% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: Excursie-inspanning en –deelname (incl. het excursieverslag) worden beoordeeld

Aanvullende info mbt evaluatie

Het eindcijfer wordt op basis van twee deelcijfers bepaald: (1) de excursie-inspanning en -deelname (incl. het excursieverslag) voor 50% en (2) het mondeling examen tijdens de zittijd voor 50%, waarbij beide onderdelen weliswaar ieder > 8/20 moeten zijn om deze berekening toe te passen (anders wordt het laagste cijfer van de twee onderdelen gegeven). Het examen betreft de leerstof van de hoorcolleges, de practica, de excursie en het studentenverslag. Er is schriftelijke voorbereidingstijd voor het mondeling examen.

Toegestane onvoldoende
Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Bachelor in de psychologie: Profiel arbeids- & organisatiepsychologie
Bachelor in de psychologie: Profiel klinische psychologie
Bachelor in de biologie: Standaard traject
Educatieve master in de wetenschappen en technologie: geografie (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de wetenschappen en technologie: chemie (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de wetenschappen en technologie: fysica (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de wetenschappen en technologie: wiskunde (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de wetenschappen en technologie: ingenieurswetenschappen (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de lichamelijke opvoeding: standaard traject (120 ECTS, Etterbeek)
Master in de bewegings- en sportwetenschappen: Afstudeerrichting sportbeleid en sportmanagement - profiel onderwijs
Master in de bewegings- en sportwetenschappen: Afstudeerrichting fysieke activiteit, fitheid en gezondheid - profiel onderwijs
Master in de bewegings- en sportwetenschappen: Afstudeerrichting sporttraining en coaching - profiel onderwijs