6 ECTS credits
155 u studietijd
Aanbieding 1 met studiegidsnummer 1015510ANR voor alle studenten in het 1e semester met een inleidend bachelor niveau.
Deze cursus is een inleiding tot de genetica, zowel de klassieke als de moderne, moleculaire genetica, en de epigenetica, en heeft tot doel de studenten inzicht te verschaffen in de principes van de genetische methodologie en mechanismen waardoor het genetisch materiaal wordt gerepliceerd, gerecombineerd, gewijzigd door mutatie en mogelijk hersteld. Naast de klassieke, verticale overerving van genetische informatie van de ene generatie op de andere, worden ook verschillende manieren van horizontale overdracht bestudeerd (transformatie, conjugatie, en transductie) en worden voorbeelden van epigenetische overerving besproken zowel bij micro-organismen (bacteriën, gisten) als hogere eukaryoten. Verder wordt ook bestudeerd hoe de genetische informatie tot uitdrukking komt via transcriptie en translatie en wordt aandacht besteed aan de evolutie van de drager van de genetische informatie (RNA-world, auto-replicatie van RNA). De verschillende processen worden zoveel mogelijk besproken uitgaande van historische waarnemingen. Deze leiden naar voorspellingen en het voorstellen van modellen. Op basis van een model kan men experimenten bedenken om het model te toetsen. Deze algemene gedachtengang wordt zoveel mogelijk gevolgd in de cursus. Op die manier wordt de ontwikkeling van nieuwe ideeën en concepten duidelijk belicht en wordt de historiek gekoppeld aan de moderne moleculaire modellen en theorieën. Deze aanpak moet het analytisch denken en het redeneringsvermogen van de studenten stimuleren. Bio-ethische aspecten worden behandeld in een 2 à 3-tal interactieve seminaries van telkens 2 uur gegeven door gastsprekers. Daarbij wordt ingespeeld op de actualiteit en worden de studenten gestimuleerd om hun mening te formuleren.
Tijdens de practica voeren de studenten (groepjes van 2 of max. 3) experimenten uit die aansluiten bij de cursus en de theorie moeten helpen verduidelijken: (i) bereiden en titreren van een bacteriofaag lysaat, (ii) conjugatie, (iii) in vivo recombinatie (onderscheid enkelvoudige en dubbele crossing-over), (iv) genexpressie en regulatie van genexpressie [met een promoter-reportergen fusie, in verschillende genetische contexten, en in cellen gegroeid op verschillende voedingsbodems, verdeeld over verschillende groepen]. Elke groep stelt een verslag op waarbij voor het deel genregulatie rekening wordt gehouden met de resultaten van alle groepen (eerst gezamenlijk besproken, cis-en trans-werkende mutaties, afwezigheid/aanwezigheid van effector moleculen), om aldus over een coherent geheel van experimentele gegevens te beschikken die gebruikt worden om een regulatorisch model op te stellen.
Deelname aan alle practica en seminaries bio-ethiek is verplicht. Bij ongewettigde afwezigheid kan deelname aan het examen geweigerd worden.
Een cursus bestaande uit een volledig uitgewerkte tekst en een kopij van alle figuren uit de powerpoint presentaties gebruikt tijdens het hoorcollege zijn beschikbaar op Canvas. Dit is eveneens het geval voor de handleiding, figuren en gedetailleerde werkwijzen van het WPO, alsook de uitleg voor het opstellen van het schriftelijk verslag.
De studenten moeten de samenstelling, structuur en topologie van het genetisch materiaal kennen en kunnen beschrijven. Ze moeten inzicht hebben in de principes van de genetische methodologie en moeten in moleculaire termen kunnen uitleggen hoe de mechanismen werken waardoor het genetisch materiaal wordt gerepliceerd, gerecombineerd, gewijzigd, en mogelijk hersteld, tot uiting gebracht, getranslokeerd op het genoom (transpositie) en getransfereerd van de ene cel naar de andere. Ze moeten verbanden kunnen leggen tussen verschillende fenomen en mechanismen, en de kennis kunnen toepassen voor het oplossen van een probleem en het toetsen van een hypothese. De student moet ook voorbeelden kunnnen aanhalen van epigenetica en het onderliggende principe en de werking ervan kunnen uitleggen. Studenten moeten bewust zijn van de ethische implicaties van bepaalde technische ontwikkelingen in de moderne genetica, zich een oordeel kunnen vormen en hun standpunt formuleren.
De studenten moeten ook op een ordelijke en efficiënte manier in kleine groepjes kunnen werken voor het uitvoeren van experimenten in het laboratorium (technische vaardigheden), voor het interpreteren van experimentele resultaten, en voor het opstellen van een verslag.
De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Mondeling bepaalt 80% van het eindcijfer
Examen Praktijk bepaalt 20% van het eindcijfer
Binnen de categorie Examen Mondeling dient men volgende opdrachten af te werken:
Binnen de categorie Examen Praktijk dient men volgende opdrachten af te werken:
Het examen is mondeling met schriftelijke voorbereiding en bestaat uit open vragen over de volledige inhoud van de cursus. Vragen zijn van tweeërlei aard: kennisvragen en verstandsvragen (kennis kunnen toepassen, methode bedenken om een hypothese te kunnen toetsen).
Het schriftelijk verslag van het WPO (zie handleiding bij het WPO voor vereisten en richtlijnen) wordt op de laaste dag van het practicum ter plaatse afgewerkt en overgemaakt aan de titularis. Voor het opstellen van het cijfer WPO wordt rekening gehouden met: het correct uitvoeren van experimenten (resultaten), de houding en inzet tijdens de practica, de interpretatie van de resultaten, de algemene vorm van het verslag en het wetenschappelijk taalgebruik.
Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Bachelor in de chemie: Standaard traject
Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen: Standaard traject