6 ECTS credits
153 u studietijd
Aanbieding 1 met studiegidsnummer 4016912FNW voor werkstudenten in het 1e semester met een gespecialiseerd master niveau.
Hoe kwamen cultureel en artistiek gedrag tot stand? Die vraag zou elke menswetenschapper moeten intrigeren.
In dit studiedeel onderzoeken we hoe we de archeologische en iconografische bronnen kunnen gebruiken om inzicht te krijgen in het begin en de ontwikkeling van cultureel en artistiek gedrag. Welke processen hebben die etiologie getriggerd en gestuwd? Voor de vroege homininen gaan we na hoe ze zich in hun cultureel gedrag zijn gaan onderscheiden van de andere primaten; voor de recente homininen (neanderthaler, Homo sapiens, ...) trachten we te begrijpen hoe artistiek gedrag tot stand is kunnen komen. We gaan telkens ook na hoe een groeiende culturele en artistieke omgeving de hominisatie (menswording) heeft beïnvloed. Hoewel er zeker ook aandacht is voor de economische en sociale context en organisatie van deze prehistorische groepen, ligt de focus dus vooral op de culturele en artistieke aspecten van het (menselijke) leven.
Daarbij denken we bijvoorbeeld aan het gaan gebruiken van lichaamsdecoratie, overduidelijk ritueel gedrag, maar vooral aan het ontstaan van de vroegste kunst. Hiervan willen we in deze cursus kritisch de verschillende interpretatieparadigma’s tegenover elkaar afwegen. Verder reflecteren we ook kritisch over de potentiële bijdrage/inspiratie van andere disciplines over dit onderwerp. Over de genese en de ontwikkeling van cultureel gedrag worden immers ook allerlei onderzoeksresultaten en inzichten naar voor geschoven in domeinen als de ethologie, de sociobiologie, de primatologie, de antropologie, het hersenonderzoek, de cognitieve archeologie, de cultuurtheorie, de esthetica, de evolutionaire psychologie, de semiothiek, de pedagogie, etc.
Van volgende vermogens en realisaties onderzoeken we samen hoe ze tot stand kwamen: materiële cultuur, technologie, complex sociaal gedrag, empathie, zelfbewustzijn, muziek, esthetiek, beeldend vermogen, abstraherend vermogen, taal, symboliek, ritueel gedrag, normen en waarden, creativiteit, innovatie, religie, kunst, filosofie, wetenschap, spiritualiteit, ...
Na een zevental inleidende colleges door de titularis die het kader, de problematiek, de methoden en de doelstellingen van deze cursus schetsen, verwerk je zelf een thema binnen deze problematiek. We zoeken hiervoor samen naar geschikte basisliteratuur en een boeiende te behandelen problematiek voor het specifieke onderwerp. Daarna kun je te allen tijde nog bij de titularis terecht, hetzij via e-mail (mdebie@vub.ac.be) of na afspraak.
Je krijgt enkele weken tijd om het gekozen onderwerp te doorgronden en hiervan een presentatie voor te bereiden. Je maakt een samenvatting van enkele bladzijden, die je ter beschikking stelt van de medestudenten. De presentatie wordt opgevat als een actief debat, waarbij je uiteraard gebruik kan maken van alle didactische middelen. Deze presentaties worden ter beschikking gesteld van de medestudenten (via Canvas) en maken mee deel uit van de leerstof.
De student is in staat om de oorsprong van cultuur te situeren en te duiden.
De student kan beweringen over menselijk gedrag in de prehistorie kritisch tegen het licht houden.
De student kan de bijdrage van verschillende disciplines inschatten en inzetten.
De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Andere bepaalt 100% van het eindcijfer
Binnen de categorie Examen Andere dient men volgende opdrachten af te werken:
De mate waarin je actief participeert, zowel bij het naar voor brengen van het eigen onderwerp als in de gevoerde discussies, zal voor een groot deel meewegen in de uiteindelijke quotering tijdens het examen. Tijdens dit vraaggesprek toon je dat je de competenties hebt verworven om op academisch niveau om te gaan met de hier behandelde problematiek.
Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Master in de agogische wetenschappen: profiel culturele agogiek
Master in de kunstwetenschappen en de archeologie: Standaard traject
Educatieve master in de cultuurwetenschappen: geschiedenis (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de cultuurwetenschappen: kunstwetenschappen en erfgoedstudies (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de cultuurwetenschappen: wijsbegeerte (120 ECTS, Etterbeek)
Educatieve master in de cultuurwetenschappen: moraalwetenschappen en humanistiek (120 ECTS, Etterbeek)