11 ECTS credits
330 u studietijd

Aanbieding 1 met studiegidsnummer 1022141BNR voor alle studenten in het 1e semester met een verdiepend bachelor niveau.

Semester
1e semester
Inschrijving onder examencontract
Niet mogelijk
Beoordelingsvoet
Beoordeling (0 tot 20)
2e zittijd mogelijk
Ja
Inschrijvingsvereisten
Alvorens men een inschrijving kan nemen voor "Fysiologie van de cel en de organen" moet men ingeschreven of geslaagd zijn voor "Biologie" OF moet men ingeschreven zijn in de verkorte bachelor biomedische wetenschappen.
Onderwijstaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit Geneeskunde en Farmacie
Verantwoordelijke vakgroep
Faculteit Geneeskunde en Farmacie
Onderwijsteam
Christian Verborgh
Hendrik Reynaert (titularis)
Guy Nagels
Jeroen Van Schependom
Jan Versijpt
Laura Cools
Onderdelen en contacturen
70 contacturen Hoorcollege
38 contacturen Werkcolleges, practica en oefeningen
Inhoud

In deze cursus worden de algemene principes van fysiologie, celfysiologie en fysiologie van de verschillende orgaansystemen, inclusief zenuwstelsel en neurofysiologie gedoceerd.

De cursus bevat de volgende delen: In deel 1 worden Algemene principes van de fysiologie, feed-back systemen inclusief thermoregulatie, fyiologie van de cel en de membranen, Osmose en lichaamsvochten, epitheel en bindweefsel. In deel 2 bespreken we de Musculoskeletale fysiologie met als onderdelen de hartspier, skeletspier, glad spierweefsel, bot, en huid. In deel 3 wordt het hart als orgaan besproken, meer bepaald excitatie en geleiding, hartspiermechanica, bloedvaten, en de cardiovasculaire regulatie. Deel 4 betreft de fysiologie van het Bloed: Samenstelling van bloed, RBC, WBC, plaatjes, stolling. In deel 5 wordt een overzicht over het ademhalingssysteem gegeven, namelijk longmechanica, gasuitwisseling, en de regulatie van de ademhaling. Het volgende deel (6) bespreekt het Urinair systeem met de filtratie, reabsorptie en secretie, vorming van urine, en de water- en electrolytenbalans. In deel 7 wordt het spijsverteringsstelsel bestudeerd met nadruk op de gastro-intestinale regulatie (enterisch zenuwselsel, GI peptiden), motiliteit, mond en slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm, exocriene pancreas, en lever. In deel 8 tenslotte bespreken we het Endocrien systeem met de Hypothalamus-hypofyse as, endociene pancreas, schildklier en bijschildklieren, bijnieren, vrouwelijke en mannelijke gonaden. In deel 9 wordt het gedeelte Neurofysiologie met als onderdelen prikkelbaar weefsel, chemische en elektrische synapsen, signalen vanuit de zintuiglijke organen, reflexen, intracraniële druk, slaap, cognitieve functies en het autonoom zenuwstelsel besproken.

 

Inhoud van de WPO

 

Laboratoriumproeven: metingen op longen en luchtwegen; metingen op hart en bloedvaten; elektrocardiogram; bloeddruk; bloedtesten.

Vraagstukken: longfunctie, bloedtesten.

Duurtijden en planning. Een practicumzitting duurt maximum 3 h, waarbij 10 minuten voorzien worden voor demonstratie en 2 h 50 min voor de uitvoering van de laboratoriumoefening. De uitvoering van elke laboratoriumoefening is verplicht en dient op het einde van elke practicumzitting gerapporteerd te worden aan de hand van de voorziene resultatenfiches. Bij een vraagstukkensessie is er 3 h voorzien voor het in groep oplossen van de vraagstukken.

Studiemateriaal
Handboek (Vereist) : Lippincott's illustrated reviews: physiology, Robin R. Preston, Thad E. Wilson, 2de, Lippincott Williams & Wilkins, 9781975128548, 2018
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Nota's, Canvas
Bijkomende info

Studenten die het WPO van “Fysiologie van de Cel en Organen” volgen dienen in het kader van de veiligheid voor aanvang van het WPO een attest voor te leggen waaruit blijkt dat ze beschermd zijn tegen hepatitis B. Bij onvoldoende beschermende antistoffen dient een (her)vaccinatie plaats te vinden op tenminste 2 weken voor de aanvang van het WPO. Zowel voor bloedafname als voor vaccinatie kunnen studenten terecht bij de bedrijfsgeneeskundige dienst Attentia op de campus Jette (annick.thomas@attentia.be).

Deel cel- en orgaanfysiologie:

Er is geen syllabus, maar er wordt een handboek gebruikt: Lippincott s Illustrated Reviews: Physiology. Daarnaast worden er enkele bijkomende delen gedoceerd tijdens de hoorcolleges. In dat geval zullen er elektronische nota s beschikbaar gesteld worden op Canvas

Deel neurofysiologie:

Lippincott s Illustrated Reviews - Physiology -Series Editor Richard A Harvey - Robin R Preston & Thad E Wilson (Aanbevolen)

Leerresultaten

Algemene competenties

Studenten die de cursus fysiologie van de cel en de organen hebben gevolgd, kennen het normale functioneren van het menselijk lichaam (cel, weefsels en organen). Ze weten hoe de functies van de verschillende weefsels en organen geregeld worden. Ze hebben kennis van en inzicht in het geintegreerde functioneren van weefsels en organen in het menselijke lichaam en de regelsystemen die eraan ten grondslag liggen of eruit volgen.

Ze kunnen verbanden leggen tussen een afwijking en het gevolg dat eraan gegeven wordt door een orgaan/het lichaam.

Ze kunnen deze kennis toepassen om eenvoudige klinische problemen op te lossen.

Het gedeelte Neurofysiologie legt de nadruk op algemene concepten eerder dan op de detailbespreking van de verscheidene componenten. Hierbij wordt telkens verwezen naar recente ontwikkelingen en naar recent onderzoek door actuele voorbeelden te citeren uit de wetenschappelijke literatuur. De verworven kennis, het inzicht en de vaardigheden passen in de eindtermen van de opleiding biomedische wetenschappen en vormen de basis voor de latere vakken pathologische fysiologie en de ziekteleer. 

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Schriftelijk bepaalt 80% van het eindcijfer

WPO Labowerk bepaalt 20% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Schriftelijk dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Schriftelijk examen met een wegingsfactor 80 en aldus 80% van het totale eindcijfer.

Binnen de categorie WPO Labowerk dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Examen WPO met een wegingsfactor 20 en aldus 20% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: Uitvoeren van experimenten, verslagen, toetsen, vraagstukken

Aanvullende info mbt evaluatie

Wijze van examineren

Evaluatie van de hoorcolleges.

Het examen in de eerste zittijd is een verplicht schriftelijk examen. Het examen behandelt de leerstof gedoceerd tijdens de hoorcolleges; het peilt naar kennis van en inzicht in de leerstof. Het gebruik van referentiewerken is niet toegelaten. Het schriftelijk examen kan bestaan uit open vragen, kleinere vragen  en invulvragen en / of meerkeuzevragen. Voor meerkeuzevragen worden negatieve cijfers toegepast als aanpassing voor gokken

Evaluatie van de practica.

De evaluatie van het practicum bestaat uit 3 onderdelen, zijnde:

  • Het dagelijks werk, welke gequoteerd zal worden naar gelang de stipte aanwezigheid, inzet en interesse van de student tijdens het practicum.
  • Een groepspresentatie van de uitgevoerde laboratoriumoefeningen met bijhorende resultaten
  • Een test, waarbij de theoretische en praktische kennis en inzichten worden getoetst.

De aanwezigheid bij en de uitvoering van de practica is verplicht. Indien een student(e) gewettigd afwezig is moet hij/zij het verzuimde practicum inhalen tijdens de voorziene inhaalsessies. Een ongewettigde afwezigheid op een practicumsessie wordt met een 0 gequoteerd voor die sessie.

Berekenen van het eindcijfer.

Het cijfer van de eerste zittijd is het resultaat van het verplicht schriftelijk examen en de evaluatie van het practicum. Het eindcijfer is het gewogen gemiddelde van de cijfers behaald tijdens het schriftelijk examen en het practicum. De gewichtsfactoren voor de bepaling van het gewogen gemiddelde zijn gegeven door de geprogrammeerde studietijd. Dit resulteert in het volgende cijfer: HOC 17/20 en WPO 3/20. De begrenzing gaat als volgt. Indien één deelcijfer lager is dan 8/20, dan kan het eindcijfer niet meer dan 9/20 bedragen. Een onvoldoende op het WPO sluit de deelname aan het schriftelijk examen NIET uit. Er zijn geen deelvrijstellingen voor verschillende hoofdstukken van de cursus. Er kan een deelvrijstelling voor HOC en/of WPO bekomen worden voor de 2de zittijd.
Voor studenten die 10 of meer hebben behaald voor de evaluatie van het PRA, kan het deelcijfer PRA overgedragen worden naar een volgend academiejaar.

Tweede zittijd

Het examen van de tweede zittijd verloopt zoals in de eerste zittijd.
Er wordt een examen WPO georganiseerd

Toegestane onvoldoende
Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Bachelor in de biomedische wetenschappen: Standaard traject
Bachelor in de biomedische wetenschappen: Verkort traject