6 ECTS credits
150 u studietijd

Aanbieding 2 met studiegidsnummer 4022230DER voor alle studenten in het 1e semester met een inleidend master niveau.

Semester
1e semester
Inschrijving onder examencontract
Mogelijk
Beoordelingsvoet
Beoordeling (0 tot 20)
2e zittijd mogelijk
Ja
Onderwijstaal
Nederlands
Onder samenwerkingsakkoord
Onder interuniversitair akkoord mbt. opleiding
Faculteit
Faculteit Recht en Criminologie
Verantwoordelijke vakgroep
Metajuridica
Onderwijsteam
Niels Van Dijk (titularis)
Onderdelen en contacturen
26 contacturen Hoorcollege
60 contacturen Zelfstudie en externe werkvormen
Inhoud

Deze cursus heeft als onderwerp de studie van de grenzen en kruisverbanden tussen recht, ethiek, politiek, wetenschap en technologie en dit zowel vanuit een theoretisch als vanuit een praktisch perspectief.

Het vertrekpunt hiervoor is een beschouwing hoe het recht gedurende de twintigste eeuw opeenvolgend theoretisch begrepen is door de Legal Realists, H.L.A. Hart, Ronald Dworkin en Bruno Latour. Ondanks grote verschillen speelt in het werk van veel van deze denkers de vraag naar de specificiteit van recht en de afbakening van recht ten opzichte van andere praktijken zoals moraliteit, logica, economie, sociologie en politiek een belangrijke rol. Bij allen speelt verder de verhouding van de theorie en de praktijk van recht een belangrijke rol en daarmee de vraag hoe de rechtsfilosoof de rechtspraktijk het beste kan benaderen in het komen tot een theorie over de aard van het recht. Wij zullen hiervoor ingaan op de praktijkwending in de rechtstheorie.

Deze specificiteit van het recht ten opzichte van andere praktijken wordt daarna geïllustreerd aan de hand van twee juridische zaken, de klassieke Adolf Eichmann-zaak in Jeruzalem en de meer recente zogenaamde “SM-rechter”-zaak in België. Hierin zullen vooral de concrete relaties en afbakeningen tussen recht en moraliteit aan bod komen, niet vanuit een theoretisch perspectief, maar vanuit de wijze waarop praktijkjuristen dit soort demarcaties zelf aanbrengen in de loop van hun juridische werk in de omgang met conflicten.

Tot slot zullen we onderzoeken of de praktijk van het recht die vaak tijdrovend en kostbaar is, nog bestaansrecht heeft naast nieuwe vormen van regulering. We kunnen hierbij denken aan recente debatten in de regulering van, maar ook door nieuwe technologieën (techno-regulering), aangezwengeld door de Amerikaanse jurist Lawrence Lessig met zijn argument van recht als code. Deze ontwikkelingen kunnen in een bredere context beschouwd worden van de ontwikkelende relaties tussen de praktijken van recht, ethiek, politiek, wetenschap in een moderne technologische samenleving. De relaties zullen onderzocht worden vanuit een verbreed constitutioneel perspectief, niet beperkt tot de klassieke, formeel-juridische betekenis als een tekstdocument (grondwet), maar dat kijkt naar de veranderende relaties tussen de staat en de maatschappij en belangrijke staatsinstituties onderling. Hiervoor zal inspiratie gezocht worden bij Science, Technology in Society (STS) studies.

Bijkomende info

Digitaal cursusmateriaal bestaande uit:

  • Primaire referentieteksten: (fragmenten uit) hoofdstukken, artikelen en juridische uitspraken (vereist).
  • De powerpoint slides die tijdens de colleges besproken worden (vereist).
  • Secundaire teksten om de cursusthema’s te contextualiseren of te verdiepen (facultief).

Al het studiemateriaal zal beschikbaar gesteld worden via het Canvas platform.

Leerresultaten

Algemene competenties

   Kennis en Inzicht

  • Studenten hebben een algemeen inzicht in de voornaamste (Anglo-saksische) rechtsfilosofische theorieën van de twintigste eeuw.

   Vaardigheden

  • Studenten kunnen primaire rechtsfilosofische teksten zelfstandig analyseren en vergelijken m.b.t.: 1) de vraag naar de aard van het recht, 2) de relaties die gelegd worden tussen recht, ethiek en politiek.
  • Studenten kunnen deze theoretische inzichten zelfstandig illustreren en toepassen in een juridische casus, met een goed begrip van de feiten, rechtsvragen en doctrinaire commentaren.
  • Studenten begrijpen de rol van wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen in de constructie van politieke en juridische orde. Zij kunnen deze ontwikkelingen interpreteren, relateren en contrasteren vanuit een breed constitutioneel perspectief, mede geïnspireerd door inzichten uit science and technology studies (STS).

   Attitudes

  • Studenten zijn in staat zowel vanuit, als buiten het juridische kader kritisch te denken over het recht als praktijk in de moderne samenleving, tegen de achtergrond van ontwikkelingen in de wetenschap en technologie, en vragen van ethiek en politiek.

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Mondeling bepaalt 100% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Mondeling dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Examen Mondeling met een wegingsfactor 100 en aldus 100% van het totale eindcijfer.

Aanvullende info mbt evaluatie

Op het mondeling examen worden de studenten gevraagd om gedurende 15 minuten goed gestructureerde en beargumenteerde antwoorden te geven op open vragen omtrent de verschillende onderwerpen uit de cursus. 

Toegestane onvoldoende
Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Master in de rechten: Dual Master in Comparative Corporate and Financial Law
Master in de rechten: burgerlijk en procesrecht
Master in de rechten: criminologie
Master in de rechten: economisch recht
Master in de rechten: fiscaal recht
Master in de rechten: internationaal en Europees recht
Master in de rechten: publiek recht
Master in de rechten: sociaal recht
Master in de rechten: strafrecht
Master in de rechten: Law and Technology
Educatieve master in de maatschappijwetenschappen: rechten (90 ECTS, Etterbeek)