3 ECTS credits
75 u studietijd
Aanbieding 1 met studiegidsnummer 4023861ENR voor alle studenten in het 1e semester met een verdiepend master niveau.
Toxines vormen een belangrijke ecologische adaptatie in een groot aantal amfibie- en reptielsoorten. Terwijl amfibieën hun toxines via de huid uitscheiden als verdediging tegen roofdieren, worden reptiel toxines toegediend via een beet, zowel voor verdediging als voor predatie. Ondanks dit fundamenteel verschil in functie delen de giffen van beide groepen tal van functionele, structurele en genetische eigenschappen, die nieuwe inzichten verschaffen in diverse onderzoeksdomeinen zoals moleculaire biologie, evolutiebiologie, ecologie en farmacologie. Deze cursus introduceert studenten in het fascinerend domein van de toxinologie en illustreert het multidisciplinair karakter van dit domein. Aan de hand van gepubliceerde voorbeelden wordt een diepgaand en actueel overzicht gegeven van: (1) de taxonomische diversiteit van giftige amfibieën en reptielen (bvb. pijlgifkikkes, varanen en groefkopadders) maar ook van andere diergroepen; (2) de structurele en functionele diversiteit van toxines gevonden in beide diergroepen (bvb. alkaloiden, peptiden, proteinen); (3) de fysiologische systemen en processen die door toxines beschadigd worden (bvb. Inflammatie, zenuwwerking, bloedstolling); (4) de genetische, ecologische en evolutieve aspecten, patronen en hypotheses geassocieerd met toxiciteit (bvb. convergente evolutie, gifresistentie, aposematisme, mimicry); en (5), het medisch belang van slangenbeten, hun behandeling, en de medische toepassingen van toxines in diagnostiek en drug design.
Studiemateriaal:
Door een belangrijke en wijdverspreide ecologische adaptatie te behandelen, verbreedt deze cursus de algemene zoologische kennis van een biologiestudent. Deze cursus is bovendien een uitgelezen voorbereiding voor elke student met interesse in een onderzoekscarriëre in toxinologie. Na het volgen van deze cursus worden studenten verondersteld om:
- een brede kennis te hebben van de taxonomsiche diversiteit aan giftige dieren (en in het bijzonder van amfibieën en reptielen) en hun morfologische en gedragskenmerken geassocieerd met giftigheid;
- een brede kennis te hebben van de belangrijke moleculaire klasses van toxines in amfibieën en reptielen, en hun synthese, biochemie, functies en gelijkenissen met toxines in andere diergroepen;
- inzicht te hebben in de genetische en ecologische aspecten van gifitgheid, en deze te kunnen plaatsen in een evolutieve context.
- bewust te zijn van het wereldwijde medisch probleem van slangenbeten en hun behandeling en het farmaceutisch potentieel van toxines therapeutische toepassingen te begrijpen;
- in staat te zijn om toxinologische literatuur te begrijpen en kritisch te analyseren in het kader van biochemische, genetische, ecologische en evolutieve en farmacologische implicaties.
De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Schriftelijk bepaalt 100% van het eindcijfer
Binnen de categorie Examen Schriftelijk dient men volgende opdrachten af te werken:
Een schriftelijk examen bepaalt 100% van het eindcijfer.
Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Master in de biologie: ecologie en biodiversiteit